Wierde met ongewone dorpsstructuur
Saaksum is een klein wierdedorp in het eeuwenoude Groningse cultuurlandschap
Middag-Humsterland en bezit een beschermd dorpsgezicht. Op de top van de wierde staat
de 19e eeuwse kerk met haar 16e eeuwse toren. De kerk wordt geflankeerd door leuke
straatjes met bebouwing aan de westkant en aan de oostkant vindt u de doorgaande provinciale
weg met daarachter enkele boerderijen. De kerk staat dus in feite apart en is via wandelpaden
vanaf de weg en vanuit het dorpje te bereiken.
Officiële tekst omtrent de toekenning van de status van beschermd dorpsgezicht:
Het dorpje Saaksum is gelegen in het uiterste noordoosten van het gebied Humsterland. Saaksum maakt deel uit van een
reeks wierdenederzettingen op de linkeroever van het Reitdiep en kenmerkt zich door een geheel eigen
structuur. De kerk die zich ongeveer op de kruin van de wierde bevindt staat enigszins terzijde van
de woonbebouwing op de westflank. De aanwezigheid van een drietal heerden (boerderijen) is er waarschijnlijk
de oorzaak van dat de woonbebouwing op een relatief klein gedeelte van de wierde dicht opeen is gepakt.
Het open middengebied rond de kerk, het voormalige borgterrein en de heerden naast de geconcentreerde
woonbebouwing terzijde daarvan, alsmede de geheel bewaard gebleven ringweg (ossenweg) aan de voet van de wierde
zijn kenmerkend voor de historische dorpsstructuur. Eveneens kenmerkend is de goed bewaard gebleven relatie
tussen het dorp en het omringende agrarische landschap. Het hierboven geschetste beeld van Saaksum, waarbij
het accent ligt op de karakteristieke structuur van het dorp, rechtvaardigt een voorstel tot aanwijzing
als beschermd dorpsgezicht in de zin van artikel 20 van de Monumentenwet
Bekijk hier het hele document:
Toelichting beschermd dorpsgezicht Saaksum
Locatie van Saaksum
In het geval u de pagina op een smartphone bekijkt:
Bekijk hier de interactieve kaart
Read in English?