De fietstocht Onderdendam - Onderdendam | vrijdag 12 juni 2020
Dit is een fietsroute van 39 kilometer door het Centrale Woldgebied van Groningen met als start -en eindpunt het dorp Onderdendam. Onderweg fiets je ook een klein stukje
door Fivelingo (rond Lellens en Stedum) over het Groningse Hogeland (Middelstum). Vanzelfsprekend kun je de route ook elders langs
de route beginnen zoals bijvoorbeeld in Westerdijkshorn, Noordwolde, Zuidwolde, Ten Boer, Stedum, Middelstum en ook Bedum, dat immers vlakbij Westerdijkshorn ligt.
De grotere dorpen als Winsum en Loppersum, en de stad Groningen liggen ook redelijk vlakbij de route. Winsum bevindt zich op 5 kilometer van Onderdendam, Loppersum
op 4,5 km van Stedum en het centrum van de stad Groningen op 5,5 km van het traject tussen Zuidwolde en de Noordermolen.
De route begint dus in
Onderdendam, een klein maar zeer fraai dorpje met een beschermd dorpsgezicht. Het vormt een knooppunt voor verschillende kanalen waaronder het Boterdiep. Met name rond het water is
het erg mooi. Zie daar een oude kerk, een tot restaurant omgevormde molen, enkele bruggetjes en andere mooie gebouwen zoals het voormalige waterschapshuis en het schilderachtige
voormalige kantongerecht (huis bij de grote brug). De fietstocht begint in zuidwaartse richting (andersom kan uiteraard net zo goed) en dat kan op drie manieren. Het is de
bedoeling dat je niet één van de wegen langs de molen kiest maar de rustige weg aan het begin (vóór het waterschapsgebouw en het dorpshuis). Dat is de meest westelijke weg.
Je rijdt een tijdje rechtdoor totdat je rechts kunt afslaan naar
Westerdijkshorn, een pittoresk plaatsje waar de absolute blikvanger de mooie deels gele klokkentoren staat,
gesitueerd bij een begraafplaatsje en een boerderij. Niet te missen. Als je het dorp uitrijdt dan kom je over een weg met mooie boerderijen en huizen, en een landschap
bestaande uit graslanden met koeien. Veeteelt is de dominante manier van boeren in deze streek. Aan je linker hand heb je overigens uitzicht op het dorp Bedum. Het gebouw
dat boven het maaiveld uitsteekt is de zuivelfabriek. De route gaat vanuit Westerdijkshorn rechtdoor. Neem de derde afslag na het dorpje links en dan de eerste rechts. Je rijdt dan het kleine
dorpje Noordwolde binnen waar een fraaie, van oorsprong 13e eeuwse kerk staat. Vanuit Noordwolde fiets je zuidwaarts naar het grotere Zuidwolde.
Zuidwolde is mooi gesitueerd aan het water van het Boterdiep. Bij het bruggetje in het hart van het dorp vind je een gezellig terras van eetcafé Moeke Vaatstra. Daar pal
achter staat de Kerk van Zuidwolde, één van de oudste kerken in de provincie Groningen. Het stamt uit de 11e eeuw. Op een steenworp afstand staat de 19e eeuwse
Ontmoetingskerk. Als je het dorp uitrijdt, kies dan de oostelijke route, gezien vanaf het terras de brug over en dan rechtdoor. Als je die weg volgt kom je via enkele bochten
bij het Beijumerbos aan waar de Boymaheerd staat, een mooie boerderij. Je zit hier aan de rand van de stad Gronigen (wijk Beijum) maar daar is niet veel van te merken, de sfeer
blijft landelijk. Vervolgens kun je op verschillende locaties linksaf slaan maar dat doe je pas bij het Elema's Pad
langs de Kardingermaar. Je zit inmiddels in het dorpje Noorddijk. Als je voordat je het pad kiest eerst nog een stukje doorfietst dan kun je nog de 13e eeuwse
Stephanuskerk bekijken. Terug naar de route: als je het pad inslaat dan zie je ongeveer recht voor je de 19e eeuwse
Noordermolen. Bij die molen ga je naar links en steek je gelijk het smalle
bruggetje over en fiets je over een smal fietspad naar het gehucht Lageweg. Let op de prachtige bloemen (ik schrijf dit verslag in juni) die je langs het pad en later
ook langs de akkers ziet groeien. Aan het einde van het smalle fietspad bij Lageweg (aan de rand van Garmerwolde) sla je direct rechtsaf en al zeer snel vervolgens linksaf.
Je fietst nu over een mooi breed fietspad kilometers rechtdoor naar Ten Boer. Houd daar even halt bij de 13e eeuwse Kerk van Ten Boer met haar compacte witte klokkentoren.
Als je de kerk hebt bekeken: ga weer terug naar de weg waar je vandaan kwam en blijf die weg in oostelijke richting volgen. Net buiten het dorp kom je bij het bruggetje
van Oosterdijkshorn. Die steek je over en je fietst wederom rechtdoor. Op den duur kom je bij een afslag vlakbij Ten Post, de witte molen genaamd de Olle Widde zie je in de verte staan.
Je rijdt nu het landschap Fivelingo binnen. Bij de afslag ga je naar links en koers je op
Lellens af, een klein plaatsje met een beschermd dorpsgezicht. Centraal in het
dorpje staat de 17e eeuwse kerk. Als je Lellens uit fietst dan heb je vrijwel gelijk het dorp Stedum al in het vizier. De prachtige 13e eeuwse Bartholomeuskerk steekt
er boven uit. Als je de plaats - dat ook een beschermd dorpsgezicht heeft - binnenkomt, sla dan bij het haventje rechtsaf de wierde op en ga daar links. Daar vind je de mooie kerk, op een steenworp van
het café 't Oude Raedthuys. Volg de weg rond de Bartholomeuskerk en je komt op de Stationsweg,
Stedum heeft namelijk een treinstation aan de spoorlijn Groningen - Delfzijl.
Steek de spoorwegovergang over en ga direct met de weg mee rechtsaf. Uiteindelijk kom je bij de grote weg waar je oversteekt en over het fietspad (linksaf) naar Middelstum
rijdt.
Middelstum ligt niet in het Centrale Woldgebied maar op het Hogeland van Groningen. Het is een mooi wierdedorp
met leuke straatjes, een fraai oud poortgebouw van de Asingaborg en een paar mooie kerken. Met name de Sint-Hippolytuskerk is vrij indrukwekkend. Aan de rand van het dorp
(noordoostkant) ligt tevens Landgoed Ewsum. In het historische pand zit een theeschenkerij. De tuinen en het landgoed zijn gratis te bezichtigen. Als je uitgekeken bent,
rijd het dorp uit langs de Sint-Hippolytuskerk en je volgt de weg met aan je linker hand het Boterdiep. Aan het einde van de weg ga je rechtdoor het bruggetje van Fraamklap
over en direct rechts het weggetje op naar Onderdendam. Dat is een mooi traject langs wederom het Boterdiep en een klein aantal boerderijen en huizen.
Interactieve kaart van de route (en omgeving)
In het geval u de pagina op een smartphone bekijkt:
Bekijk hier de interactieve kaart