Wandelroute: Winsum - Usquert (18 km)

Verslag van de route | dinsdag 21 december 2021

Dit is een wandelroute van ongeveer 18 kilometer waarbij je eerst een stukje Reitdiepgebied meepakt (Winsum), daarna een stukje Centrale Woldgebied (Onderdendam) en de tweede helft wandelt in het zuidelijke deel van het Groninger Hogeland, het enige gebied in dat cultuurlandschap waar veeteelt dominant is. In de andere delen van het Hogeland voert akkerbouw de boventoon. Startpunt is het treinstation van het dorp Winsum, in 2020 nog uitgeroepen tot mooiste dorp van Nederland dus je kunt daar zeker even een kijkje nemen als je wilt. Naast het historische dorpshart vind je daar tevens supermarkten, winkels en horecagelegenheden.

Terug naar de route: vanuit Winsum wandel je in oostelijke richting naar Onderdendam. Er zijn een drietal wegen naar dat dorp waarbij dit voor fietsers en wandelaars de meest rustige weg is, een fraai landweggetje met mooi uitzicht over de omliggende graslandschappen waar mogelijk vee graast. Niet tijdens deze wandeling want het bevroren landschap was prachtig bedekt met een laag rijp. 21 december is de dag dat de meteorologische winter begint en dat is tevens de kortste dag van het jaar. Je kunt in één keer doorlopen naar Onderdendam maar ik koos bijna op het eind het wandelpad dat langs de prachtige boerderij Oudebosch gaat, een imposante Oldambster. Blijf dat pad volgen en je komt op den duur in Onderdendam, net als Winsum een dorp met een prachtig beschermd dorpshart. Het is net als Winsum vooral mooi aan het water, wel een stuk kleiner. In de korenmolen zit een restaurant met klein terras en tevens b&b (zie het vierde tabblad). Je steekt in het dorpje één van de bruggetjes over die je naar de weg langs het Boterdiep leidt. Die weg gaat naar Middelstum maar al na ongeveer een kilometer lopen steek je het water over bij Gemaal Den Deel. Daar kon je altijd al langs maar sinds kort staat er een bruggetje.

Wandel langs het gemaal en ga links, daar staat een bushalte. Steek de weg over en ga de weg rechtdoor in. Dat is de Stitswerderweg die naar het dorpje Stitswerd leidt. Onderweg tref je enkele boerderijen en in beide richtingen weids uitzicht. Stitswerd is als dorpje ook zeker een aanblik waard. Bij binnenkomst zie je links een mooie boerderij, gelijk daarna een paar korte straatjes en als blikvanger de middeleeuwse Georgiuskerk met haar roomwitte/gele gevel. Het staat op de dorpswierde. Loop ook even het kleine haventje in waar het uitzicht op de kerk en het omliggende land prachtig is. Die passage zit ook in de route. Loop het dorp vervolgens uit - er is maar één mogelijkheid - en blijf de rustige weg in noordelijke richting volgen. Onderweg wederom weids uitzicht en enkele boerderijen langs de weg. Op den duur zie je rechts van je een klein dorpje en dat is Rottum. Als je tijd en energie over hebt dan zou je daar nog even kunnen kijken. Daar vind je een dorpswierde met een paar leuke straatjes, een kerk en een minimuseum (extreem klein 19e eeuws huisje). Ik liep echter niet Rottum in maar sloeg links af in noordelijke richting het Dingsteepad in. Dat ligt in of bij het streekje Bethlehem. Het Dingsteepad komt langs een klein bos en eindigt uiteindelijk bij een bruggetje in de buurt van de vuilstortplaats. Je ziet daar een behoorlijke heuvel. Blijf het pad/weg volgen en ga rechtsaf.

De route leidt nu naar het dorp Usquert, het eindpunt van de route. Als het land er nat bij ligt dan loop je vanaf dit moment alleen nog maar rechtdoor over de weg. Pal naast de fraaie boerderij in het streekje Westerhorn begint namelijk een onverhard traject langs de akkers naar Usquert. Het land was deze dag bevroren en dus prima begaanbaar. Uiteindelijk kom je bij een spoorwegovergang en kort daarna wandel je via de Binnenweg het dorp binnen. Die weg gaat over in de Wadwerderweg en die heeft de status van beschermd dorpsgezicht. Die weg bevindt zich deels in Usquert en deels daarbuiten. De straat in het dorp wordt geflankeerd door mooie villa's, de landelijke weg door monumentale boerderijen. Vlakbij op de dorpswierde zie je ook nog een prachtige middeleeuwse kerk. Loop naar het treinstation en neem de trein terug naar Winsum.

Fietsen? Deze route is ook per fiets af te leggen, behalve dan het onverharde traject vanuit Westerhorn. Blijf in dat geval gewoon op de weg fietsen.

Interactieve kaart van de route (en omgeving)

In het geval u de pagina op een smartphone bekijkt:

Bekijk hier de interactieve kaart

Wandelroute en kaart: Winsum - Usquert (18 kilometer)

Deze wandelroute tussen de dorpen Winsum en Usquert (Groningen) telt ongeveer 18 kilometer. De route gaat grotendeels over smalle fiets/wandelpaden en een stuk weg. De laatste paar kilometer naar Usquert is onverhard langs de akkers maar als het slecht weer is is er ook een even zolang alternatief over de weg. Dat alternatief is aangegeven door de groene stippellijn. Het onverharde pad begint net naast (rechterzijde van) de boerderij.

Handig voor op de smartphone onderweg:

Bekijk hier de interactieve (in te zoomen) kaart van de route


Misschien handig:

GPX bestand van de route

Met de trein naar Winsum en Usquert

De dorpen Winsum en Usquert zijn prima per trein te bereiken. Ze liggen beiden aan de spoorlijn tussen de stad Groningen en Roodeschool. De trein (Arriva) rijdt twee keer per uur, op zondag één keer per uur. Op bepaalde tijdstippen rijdt deze trein door naar de Eemshaven waar bijvoorbeeld de veerboot naar Borkum vertrekt. Dit is de spoorlijn Groningen (hoofdstation), Groningen Noord, Sauwerd, Winsum, Baflo, Warffum, Usquert, Uithuizen, Uithuizermeeden, Roodeschool en Eemshaven.

Met de bus naar Winsum en Usquert

Er rijden bussen van Qbuzz naar en van Winsum:

Lijn 65: Groningen - Zoutkamp via (oa.) Sauwerd, Winsum, Mensingeweer, Eenrum, Wehe-den Hoorn en Leens. Rijdt meestal elk half uur. Op zondag één keer per uur.

Lijn 68: Winsum - Hornhuizen via (oa.) Westernieland, Pieterburen en Kloosterburen. Rijdt een klein aantal keren per dag, één keer per twee uur.

Lijn 163: Groningen - Lauwersoog (en de veerboot naar Schiermonnikoog) via Adorp, Sauwerd, Winsum, Mensingeweer, Leens en Ulrum. Rijdt een klein aantal keren per dag met tussenpozen van 3 uur.


Er rijdt een bus van Qbuzz naar en van Usquert:

Lijn 61: Groningen - Uithuizen via Zuidwolde, Bedum, Onderdendam, Middelstum, Kantens, Rottum en Usquert. Rijdt meestal elk half uur tussen Groningen en Middelstum. Eén keer per uur rijdt de bus dan door naar Uithuizen. Op zondag één keer per uur tussen Groningen en Middelstum, niet naar Usquert en Uithuizen.


Bekijk dienstregelingen: NS (ook voor Arriva diensten) | QBuzz